Hemish Spiritual Pathway (detail), 2019,
Hemish Spiritual Pathway (detail), 2019, drawing
Secret Proof

Author(s)
Nina Valerie Kolowratnik

Wanneer inheemse gemeenschappen worden gevraagd om bewijs te tonen van hun traditionele connectie met hun voorouderlijke landen, respecteert wat Westerse legale instanties accepteren als documentatie niet volledig hoe stammencultuur en traditionele manieren van kennisoverdracht werken. Het onderzoeksproject en boek The Language of Secret Proof (2019), geschreven door Nina Valeria Kolowratnik, reageert op de ervaring met de productie van bewijsmateriaal van bewoners in Jemez Pueblo, New Mexico. Dit boek bevecht de omstandigheden waaronder de rechten van inheemse volken om traditioneel land te beschermen en terug te winnen worden behandeld in het wettelijk kader van de Verenigde Staten.

psp.50.csp10thelanguageofsecretproofpp68692000x.webp
On the annual San Diego Feast Day at Jemez Pueblo—one of the two days a year the sovereign Indigenous nation is open to the public—signposts are lining New Mexico State Road 4 as one approaches the community. The signs read: “Welcome to Jemez Pueblo, Respect Our Tradition: Do not use cell phones, photography, sketching, cameras, audio or video devises. Electronic devises will be confiscated and fined.”

When Indigenous communities claim their rights to traditional land in United States legal forums, the burden of proof is on the Native plaintiff. To prove their claim to ancestral land, the community must show evidence of current and continued “use and occupancy.” And while Indigenous peoples’ ways of life, including farming, hunting, and ceremonial practices on the land, are accepted in court as proof of the existence of Aboriginal title, the formats of evidence that the US legal and judicial system considers reliable are mostly limited to empirical facts. Oral histories—the primary method of knowledge production and transmission within most Native communities—are often reduced to hearsay status, and remain unheard, as they can’t be evaluated according to Western scientific standards. Western law strives for definite statements and expert knowledge that can be attributed to individuals. Oral histories do not have a set starting point or end, they cannot be traced back to one single originator, they often vary according to the individual creative expression of the storyteller, they are alive. And it is precisely because intergenerational memory can only be performed when a community’s traditional culture is continuously practiced, that the oral format itself represents the embodiment and proof of a Native group’s continuous history.

Asked to provide proof in a Western court, Native plaintiffs face a conceptual and structural change in knowledge transmission, when dynamic, oral history is translated into static Western forms of recording. They must also engage in a complex interrelationship between power and access to knowledge. The process of producing evidence runs counter to many Indigenous communities’ structural organization around multi-layered cultural secrecy and positions them in a double bind. Are they to remain silent because of their cultural demands to guard traditional knowledge, or do they comply with the imposed Western evidentiary criteria—which asks them to pin-point sacred sites and give detailed descriptions of rituals and when they are performed—thereby risking to silence the traditional practices they are aiming to protect?

The Language of Secret Proof is a research project which builds on responses to evidence production for a land claim by the sovereign Indigenous nation Jemez Pueblo, one of nineteen Pueblo nations in the American Southwest. Within this project, Pah-Tow-Wei Paul Tosa, Sée-Shu-Kwa Christopher Toya of Jemez Pueblo, and I devised an alternative set of evidentiary drawings that provide proof of the pueblo’s connection to the lands and speak about the importance the sacred grounds hold in the Jemez Pueblo tradition, while holding on to their secrets. 1

The drawing titled Hemish Spiritual Pathway documents the spiritual connection between the Hemish people 2 and the shrine on Wâavemâ Mountain, located within the area claimed. It focuses on the ceremonial dances that structure the traditional Hemish calendar year and are performed on specific days on the plaza of Jemez Pueblo. Each dance sequence has a specific role in soliciting the blessings of the spirits residing on Wâavemâ Mountain; thus, dance movements and sequences are seen as a communication system and spatial manifestation of the spiritual pathway.

The drawing thus represents a cyclical calendar which is linked to moments of connection between the Pueblo and the spirits. Ancestral spirit relations and the times in which they must be enacted embody a temporality that cannot be captured by a standardized Western model of linear time. The drawing needs to represent a non-linear, non-directed, but repeating calendar, and a calendar without specific dates or time-frames, as all of the dances—except for two—are closed to the public, and the days they are performed remain undisclosed to outsiders. Dancers, ritual masks, paraphernalia, clothing, and the meanings behind the symbolism and dance movements are excluded from visual representation as well. The notational system adheres to what anthropologist Elizabeth Brandt has outlined as the lowest category of traditional knowledge: the knowledge a non-Pueblo spectator gains when witnessing a ceremonial dance. 3 Since the non-Pueblo spectator is unable to understand the meaning of the dance and its role in the culture, this knowledge remains incomplete and fragmented, hence harmless to Hemish tradition.

Linking individual traditional knowledge with the meanings of the symbols should allow Hemish people to read the blank spaces and “complete” the drawing, similar to the concept of speech images within oral history. To an outsider and to a legal audience, the only “accessible” components of the drawings are the encrypted representations, which in this case provide the proof, perhaps paradoxically, of secret knowledge.
1 My two main collaborators for the set of alternative evidentiary documents were Pah-Tow-Wei Paul Tosa, Hemish traditional leader and three-time governor of the Pueblo of Jemez and Sée-Shu-Kwa Christopher Toya, archaeologist and current tribal historic preservation officer for the Pueblo of Jemez. Antony Armijo and Steven Gachupin provided additional information for a drawing on traditional-running, while several members of the pueblo provided general feedback.

2 In 1909, the U.S. Board on Geographic Names named the Hemish people’s town “Jemez,” which derives from the Spanish colonial pronunciation, although the Indigenous nation calls its people, traditional land, and culture “Hemish.” Following the advice of See-Shu-Kwa Christopher Toya of Jemez Pueblo, I use “Hemish” when referring to the people, traditional land, and culture, and “Jemez” when referring to legal and political matters.

3 Elizabeth A. Brandt, “The Role of Secrecy in a Pueblo Society,” in Flowers of the Wind: Papers on Ritual, Myth, and Symbolism in California and the Southwest, ed. Thomas C. Blackburn (Socorro, NM: Ballena Press, 1977), pp. 14–15.

For a more detailed account of Nina Valerie Kolowratnik’s research on this topic, see The Language of Secret Proof: Indigenous Truth and Representation (Berlin/New York: Sternberg Press, 2019). The drawing Hemish Spiritual Pathway was first published in that book.

Related
psp.46.levecteurjozefvanwissem1.webp
21 April 2022
Rhythm Travel

In dit korte afro-futuristische verhaal, geschreven door Amiri Baraka in 1995, ontdekt een ongenaamde uitvinder een manier om terug te reizen door de tijd – door muziek. “I duwde de Anyscape in de Rhythm Spectroscopic Transformation. En toen stemde ik het af zodat Anywhereness kan worden gecombineerd met de Reappearance als muziek!” legt de uitvinder uit. “Nu voeg ik Rhythm Travel toe! Je kunt verdwijnen en verschijnen waar en wanneer die muziek speelde.”

psp.47.1movingbackwards2000x1125.webp
21 April 2022
Together in Time

Tijdsgebonden drag, erohistoriografia, chronomornativiteit, geilheid onder het kapitalisme, ritme, dansen en 'crip time'. Dit zijn een paar van de onderwerpen die worden genoemd in het interview met Elizabeth Freeman, queer theoreticus en auteur van de boeken Time Binds: Queer Temporalities, Queer Histories (2010) en Beside You In Time: Sense Methods & Queer Sociabilities in the American 19th Century (2017), en Amelia Groom, co-editor van de 'No Linear Fucking Time' focus op Prospections.

Black Quantum Futurism, All Time is Loca
Black Quantum Futurism, All Time is Local, 2019
21 April 2022
Practical Futurism and the Local Otherwise

Reclamations of time, geared toward community and temporally “local” orientations, animate this interview with artists and activists Black Quantum Futurism (Rasheedah Phillips and Camae Ayewa), who draw from Afrofuturism, quantum physics, and “Afrodiasporic traditions of space and time that are not locked into a calendar’s date or a clock’s time." As discussed in the interview (which first appeared in Toward the Not Yet: Art as Public Practice, published by BAK and MIT Press, 2021), BQF’s recent and forthcoming projects directly challenge imperial and colonial standardizations of time.

JJJJJerome Ellis, Self-Portrait, 2021
JJJJJerome Ellis, Self-Portrait, 2021
21 April 2022
The Clearing

Dit essay, oorspronkelijk gepubliceerd in het Journal of Interdisciplinary Voice Studies, is een onderdeel van muzikant en schrijver JJJJJerme Ellis’s veelzijdige project The Clearing. Ellis beschrijft het bos en zijn open plekken als “plekken van weerstandige ‘black oralities’” en verkent hoe stotteren, Blackness en muziek kunnen figureren binnen de praktijken van het weigeren van hegemonisch tijdsbeheer, spraak en ontmoeting.

Hemish Spiritual Pathway (detail), 2019,
Hemish Spiritual Pathway (detail), 2019, drawing
21 April 2022
Secret Proof

Wanneer inheemse gemeenschappen worden gevraagd om bewijs te tonen van hun traditionele connectie met hun voorouderlijke landen, respecteert wat Westerse legale instanties accepteren als documentatie niet volledig hoe stammencultuur en traditionele manieren van kennisoverdracht werken. Het onderzoeksproject en boek The Language of Secret Proof (2019), geschreven door Nina Valeria Kolowratnik, reageert op de ervaring met de productie van bewijsmateriaal van bewoners in Jemez Pueblo, New Mexico. Dit boek bevecht de omstandigheden waaronder de rechten van inheemse volken om traditioneel land te beschermen en terug te winnen worden behandeld in het wettelijk kader van de Verenigde Staten.

psp.51.screenshot_20240404_115631.webp
21 April 2022
SEA – SHIPPING – SUN

SEA – SHIPPING – SUN (2021) is een korte film en meditatie over maritieme handelsroutes, geregisseerd door Tiffany Sia en Yuri Pattison. De film werd opgenomen over de span van twee jaar, maar is geedit om het eruit te laten zien alsof het één dag is, van zonsopgang tot zonsondergang. De film speelt de soundtrack van scheepsberichten uit het archief van BBC Radio 4 uitzendingen. SEA – SHIPPING – SUN werd gemaakt met de intentie om de kijker slaperig of relaxed te laten voelen, en verzamelt een visie van verstrengeling. Wij worden achtergelaten met de overblijfselen van geschiedenis: een zachte, wiegende waltz over de zee.

Tehching Hsieh, One Year Performance 198
Tehching Hsieh, One Year Performance 1980–1981
21 April 2022
What a way to make a living

In dit essay reageert Amelia Groom op Tehching Hsieh's werk Time Clock Piece (One Year Performance 1980–1981) (1980-1981), een van de stukken die te zien is als onderdeel van de tentoonstelling No Linear Fucking Time bij BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht. Door een lezing van het gelijktijdige anti-werk lied 9 to 5 (1980) van Dolly Parton reflecteert Groom op de historische verschuivingen in de manieren waarop werknemers werden en nog steeds worden uitgebuit door technieken van tijdsdiscipline.

Captain Pro (aka Promona Sengupta), Terr
Captain Pro (aka Promona Sengupta), Terran stratosphere as seen from Captain Pro’s cabin, 2021
21 April 2022
Iridescent Ammunitions

Grappling with the imposed linearity of timespace as a fundamental feature of colonial violence, this essay by Promona Sengupta (also known as Captian Pro of the interspecies intergalactic FLINTAQ+ crew of the Spaceship Beben) proposes a mode of time travel that is “untethered from colonial imaginations of the traversability of time and space.” While coloniality has enforced an externalization of time and space as things outside the body, Sengupta affirms practices of relational care and survival that restore time and space as embodied realities.

psp.54.screenshot_20240404_122132.webp
21 April 2022
Weird Times

Weird Times (2021) is een chapbook van 30 pagina's door kunstenaars Tiffany Sia en Yuri Pattison over de tijd aflezen en hegemonie. Het bevat Sia's schrijfwerk en beelden geselecteerd door Pattison, en geeft een korte geschiedenis weer van de ontiwkkeling van technologieën voor tijdregistratie. De klok wordt gedemonteerd als een politiek werktuig, een metronoom van dwang en een versneller van oorlogsmacht. Uit deze mechanieken verschijnen weerstandige ‘counter-tempos'.

psp.38.screenshot_20240404_121653.webp
14 February 2022
Observing Time

Een online gesprek met performance kunstenaar Tehching Hsieh, schrijver Amelia Groom en schrijver en curator Adrian Heathfield, geleid door Rachael Rakes, BAK curator Public Practice, op 20 januari 2022. Het gesprek neemt Hsieh's werk als uitgangspunt voor het bespreken van onder andere perfomatieve tijd, werktijd, gaten en ritmes van uithoudingsvermogen.

Graffiti found in Oakland, California in
Graffiti found in Oakland, California in 2020, artist unknown
3 February 2022
No Linear Fucking Time Bibliography

The No Linear Fucking Time Bibliografie is een zich ontwikkelend naslagwerk waarin wetenschappelijke en artistieke teksten worden gebundeld die betrekking hebben op de verscheidene onderzoekslijnen binnen dit project.

psp.27.img25942000x1500.webp
3 December 2021
Reclaiming Time

In ‘Reclaiming Time: On Blackness and Landscape’ (voor het eerst gepubliceerd in PN Review issue 257 in 2021), bekijkt dichter en schrijver Jason Allen-Paisant de geracialiseerde maatschappelijke contexten en moderne milieuconstructen die ‘Zwarte levens disproportioneel beroven van de voordelen van tijd.’ Hij put uit zijn poëziebundel Thinking with Trees om een koloniale epistemologie van de natuur te schetsen, en de rol van poëzie te benadrukken in het genereren van vormen van Zwart verwantschap en politiek bewustzijn, gebaseerd op een hernieuwd gevoel van ‘diepe tijd’. De vraag of het mogelijk is om middels poëzie ‘tijd terug te claimen’ staat centraal in de tekst.

psp.28.img141812000x1500.webp
3 December 2021
Pig Eater

Als hij door de ‘Nothing To Declare’ uitgang van het vliegveld London Stansted loopt, ziet Sam Keogh drie grensbewakers: een varken, een eenhoorn en een bezorgde cartoonklok. Pig Eater is het script voor een monoloog dat voor het eerst opgevoerd werd als onderdeel van Keogh’s tentoonstelling Sated Soldier, Sated Peasant, Sated Scribe, in Goldsmiths Centre for Contemporary Art, Londen in 2021. Het verweeft fantasieën over overvloed en de afschaffing van werk; over feesten en rusten; over sabotage, anachronisme en het ‘opfokken’ van lineaire tijd.

Portrait of Octavia E. Butler, Joshua Tr
Portrait of Octavia E. Butler, Joshua Tree National Park, California, 1983
3 December 2021
Living the Not-Yet

In dit gesprek met Walidah Imarisha (voor het eerst gepubliceerd in Toward the Not Yet: Art as Public Practice, BAK en MIT Press, 2021), schetst de schrijver en activist haar concept van ‘visionaire fictie’ als een verbeeldingspraktijk om toekomsten te verlossen van het bolwerk van lineaire tijd. Imarisha put uit haar werk als strafrechtelijk abolitionist, en spreekt specifiek tot de bewegingen en ideeën die voortkomen uit de Zwarte strijd in de Verenigde Staten. Ze benadrukt dat we ons bij het veranderen van de toekomst moeten verhouden tot het verleden: ‘specifiek vanuit een kader gericht op gedekoloniseerde, niet-lineaire dromen van vrijheid die gegrond zijn in de strijd van gemeenschappen van kleur voor autonomie en bevrijding van kolonialisme.’

Karrabing Film Collective, Day in the Li
Karrabing Film Collective, Day in the Life, 2020, video still
3 December 2021
In Some Places...

In haar essay ‘In Some Places the Not-Yet Has Long Been Already’ (voor het eerst gepubliceerd in Toward the Not Yet: Art as Public Practice, uitgegeven door BAK, basis voor actuele kunst en MIT Press, 2021) put Elizabeth A. Povinelli uit haar werk als onderdeel van het Karrabing Film Collective. In de tekst contrasteert ze de temporele oriëntatie van het laat-koloniale liberalisme – getroebleerd door de op handen zijnde catastrofes van een totale klimaatinstorting – met de voorouderlijke catastrofes van kolonialiteit en slavernij, die zowel van het verleden als het heden zijn. Deze voorouderlijke catastrofes, aldus Povinelli, ‘blijven groeien uit de grond die kolonialisme en racisme hebben bewerkt, in plaats van op te duiken aan de horizon van liberale vooruitgang.’

psp.31.prospectionsclearing51.webp
3 December 2021
Dysfluent Waters

‘Dysfluent Waters’ is onderdeel van het multidimensionale project The Clearing van muzikant en schrijver JJJJJerome Ellis, respectievelijk een boek uitgegeven door Wendy’s Subway en een gelijknamig album uitgebracht door NNA Tapes in 2021. Hij ziet het bos en haar open plekken als ‘plaatsen waar al eeuwenlang verzet plaatsvindt middels zwarte gesproken cultuur.’ Ellis onderzoekt hoe stotteren, zwartheid, en muziek een rol kunnen spelen bij verzetspraktijken tegen dominante voorschriften voor de beleving van tijd, spraak en ontmoeting.

Adriana Knouf, TX-1, 2020
Adriana Knouf, TX-1, 2020
3 December 2021
Dearest Xen

In haar tekst ‘Dearest Zen (Letters to Lichen)’ presenteert kunstenaar en wetenschapper Adriana Knouf toekomstige liefdesbrieven aan korstmossen: de samengestelde symbioten van schimmels en algen of cyanobacterieën. Bezien door de lenzen van de ‘xenologie’ (Knouf’s term voor de studie, analyse en ontwikkeling van het vreemde, buitenaardse en andere) en trans*-tijdelijkheden, onderzoekt ze manieren om te leren van, en opgetogen mee te doen met, intimiteiten en uitwisselingen tussen verschillende organismen.

Seahorse with Q-tip
Seahorse with Q-tip
3 December 2021
Immortals

In ‘Immortals: on the Ancient Future Lives of Stone and Plastic’ verweeft Marianne Shaneen verhalen, geschiedenissen en ontologieën van twee materialen: steen en plastic. Als quasi-onsterfelijke substanties zijn steen en plastic getuige van de catastrofale effecten van uitbuitende lineariteit, terwijl hun levensloop veel langer is dan dat van een mensenleven. Dit essay verweeft deze twee materialen, die schommelen tussen het geologische en synthetische, en die diep ingebed zijn in industrieel-kapitalistische ontwikkeling.

psp.36.psp36prospectionsclearing3.webp
3 December 2021
The Clearing

‘The Clearing: Melismatic Palimpsest’ is onderdeel van het multidimensionale project The Clearing van muzikant en schrijver JJJJJerome Ellis, respectievelijk een boek uitgegeven door Wendy’s Subway en een gelijknamig album uitgebracht door NNA Tapes in 2021. Hij ziet het bos en haar open plekken als ‘plaatsen waar al eeuwenlang verzet plaatsvindt middels zwarte gesproken cultuur.’ Ellis onderzoekt hoe stotteren, zwartheid, en muziek een rol kunnen spelen bij verzetspraktijken tegen dominante voorschriften voor de beleving van tijd, spraak en ontmoeting.