Yasmin Ahmed, Barby Asante, Matthijs de Bruijne, Mitchell Esajas, Triwish Hanoeman, Nicoline van Harskamp, Jeanne van Heeswijk, Maria Hlavajova, Natalia Kulik, Andrea Phillips, Laura Raicovich, Shay Raviv, Jun Saturay, Mustapha Seray Bah, Isshaq Al-Barbary (Campus in Camps)


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen


Propositions #10: Instituting Otherwise, georganiseerd in de context van het project Trainings for the Not-Yet, 7 december 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, foto: Tom Janssen





Propositions #10: Instituting Otherwise, organized in the context of the project Trainings for the Not-Yet, 7 December 2019, BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, photo: Tom Janssen

Met trots kondigt BAK de tiende editie van Propositions for Non-Fascist Living aan: Propositions #10: Instituting Otherwise, een symposium over de ‘civic practice’ van kunstinstellingen, op zaterdag 7 december 2019, van 13.00–21.00 uur.

Bekijk het dagprogramma onderaan, en het volledige programma met omschrijvingen hier (EN, PDF)



Centraal in het symposium staat de vraag: hoe kunnen kunstinstellingen zich verhouden tot dringende sociaal-maatschappelijke kwesties die vandaag de dag spelen?Met het oog op deze kwesties – zoals klimaatmisdaden, aanhoudend racisme, systemische ongelijkheid en vormen van fascisme – stelt dit symposium de kunstinstelling voor als een soort microkosmos; een wereld in het klein die zowel maatschappelijk als ecologisch rechtvaardig is. De praktijk van de kunstinstelling zelf kan daarbij gezien worden als de verwezenlijking van de collectieve, alternatieve verbeelding van ‘een andere wereld’ en ‘een andere toekomst’; de ‘not-yet’.

Tijdens het symposium reflecteert een grote verscheidenheid aan sprekers op de uitdagingen die gepaard gaan met het (her)inrichten en vormgeven van een kunstinstelling volgens bovenstaande principes. Ook worden een aantal relevante begrippen en ideeën besproken, zoals de notie van ‘civic practice’, collectieve vormen van leren en radicale pedagogie, solidariteit en onderlinge zorg, en de illusie dat instellingen politiek en ideologisch gezien neutraal zijn.Met bijdragen van onder anderen: Yasmin Ahmed (activist, Amsterdam), Isshaq Al-Barbary (kunstenaar en onderzoeker, Amsterdam), Barby Asante (kunstenaar, curator en educator, Londen), Matthijs de Bruijne (kunstenaar, Amsterdam), Mitchell Esajas (antropoloog, curator en sociaal ondernemer, Amsterdam), Jeanne Van Heeswijk (kunstenaar, Rotterdam), Maria Hlavajova (Algemeen en Artistiek Directeur van BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht), Triwish Hanoeman (muzikant en cultureel ondernemer, Utrecht), Nicoline van Harskamp (kunstenaar, Amsterdam), Natalia Kulik (spreker, moderator en project coördinator, Utrecht), Andrea Phillips (theoretica en schrijver, Londen), Laura Raicovich (curator en schrijver, New York), Shay Raviv (social designer en onderzoeker, Utrecht), Jun Saturay (kunstenaar, Utrecht) en Mustapha Seray Bah (trainer, organisator, discussieleider).

Het symposium Propositions #10: Instituting Otherwise is een tijdelijke spin-off van Trainings for the Not-Yet (14 september 2019–12 januari 2020), een project dat momenteel bij BAK plaatsvindt. BAK organiseert op 6 december 2019, voorafgaand aan het symposium, een reeks workshops voor collega-kunstinstellingen, fondsen en beleidsmakers in Nederland. De twee evenementen komen voort uit BAK’s streven naar een ‘public practice’; tijdens de workshops en het symposium zullen dan ook de eerste ervaringen en lessen van Trainings for the Not-Yet worden gedeeld.

Propositions #10: Instituting Otherwise is de tiende editie van BAK’s langlopende onderzoekstraject Propositions for Non-Fascist Living (2017—doorlopend), waarmee we op collectieve wijze andere manieren van samenzijn verkennen en beoefenen.

Wanneer:Zaterdag 7 december 2019, 13.00–21.00 uur, optioneel inclusief diner om 18.00 uur in the Basic Activist Kitchen.

Tickets (via Eventbrite): Normale tickets: €20 incl. diner / €10 excl. dinerStudententickets: €17.50 incl. diner / €7.50 excl. dinerVoertaal: Engels

Solidarity tickets: BAK stelt solidarity tickets beschikbaar voor personen die anders niet zouden kunnen deelnemen. Deze tickets bieden gratis toegang. Als je hiervan gebruik wil maken, kies dan de optie Solidarity Ticket in Eventbrite (let op: voor diner staat wel een vaste prijs van €10).

PROGRAMMA:12.00–13.00 uurINLOOPMet de mogelijkheid om Trainings for the Not-Yet te bezoeken, een tentoonstelling als een serie van trainingen gericht op een toekomst van ‘anders samenzijn’, samengesteld door kunstenaar Jeanne van Heeswijk 

13.00–13.45 uurLEZINGInstituting Otherwise: An IntroductionMaria Hlavajova

13.45–14.30 uurGESPREKTrainings for the Not-YetMaria Hlavajova en Jeanne van Heeswijk

14.30–15.00 uurPAUZE15.00–16.00 uurESTAFETTEGESPREKKEN Rethinking Relationships: The Future (Art) Institution (I)Mitchell Esajas, Triwish Hanoeman, Nicoline van Harskamp en Shay Raviv, moderator: Mustapha Seray Bah 16.00–16.45 uurLEZINGManifestations of Neutrality Laura Raicovich

16.45–17.45 uurESTAFETTEGESPREKKENRethinking Relationships: The Future (Art) Institution (II)Yasmin Ahmed, Isshaq Al-Barbary, Matthijs de Bruijne en Jun Saturay, moderator: Natalia Kulik17.45–19.00 uurDINER19.00–19.45 uurLEZING-PERFORMANCEThe Declaration of IndependenceBarby Asante

19.45–20.30 uurLEZINGHow to Organize Otherwise? A Case Study from the North East of EnglandAndrea Phillips

20.30–21.00 uurAFSLUITEND GESPREK

Voor het volledige programma met aanvullende informatie klik hier (Engelstalig): Programma Propositions #10 Instituting Otherwise.

BAK’s hoofdpartner op het gebied van onderwijs en onderzoek is Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. BAK wordt meerjarig gesteund door financiële bijdragen van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Gemeente Utrecht.

Propositions #10: Instituting Otherwise wordt georganiseerd in het kader van het programma Trainings for the Not-Yet. Dit programma wordt mede mogelijk gemaakt door: het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap; Gemeente Utrecht; VSBfonds, Utrecht; BankGiro Loterij Fonds, Amsterdam; Prins Bernhard Cultuurfonds, Amsterdam; K.F. Hein Fonds, Utrecht; en Fentener van Vlissingen Fonds, Utrecht.

15 februari 2023, 10.00-18.00

A series of practical publishing workshops hosted by an active squat and anarchist social center in Amsterdam and organized by the Bookbinding Studio of Sandberg Instituut/Rietveld Academy and Lila Athanasiadou. 

Community Portal

4 februari 2023, 13.00-18.00

Using the sancocho (a pan-Latin American soup with no fixed recipe) as a tool for research and encounter, Mercado Lourdes (Bogotá, Colombia) will host and organize a series of field meals. These events activate and connect the multiple affects that have resulted from ongoing research with local producers into the biodiversity of the territory.  

Community Portal

16 december 2022, 15.00-17.00



In all continents, people have built matriarchal cosmologies sustained by complex rituals. In the advent of main modern religions and after centuries of colonizing invasions, the goddesses of antiquity were suppressed by the patriarchal structures that consolidated our era. However, they found ways to speak to us in the language of patterns, melodies, and poems. This workshop uses the voice as a method to reveal the presence of goddesses. 



Community Portal

27 januari, 18.30–29 januari, 21.00 2023

During these sessions—part of the bASIC aCTIVIST kITCHEN (b.a.k.) program in collaboration with Berend Bombarius, De Voorkamer and BAK, basis voor actuele kunst—we want to collectively explore the topic of setting up community kitchens. Different strategies, tools, methodologies, and contexts are explored to learn more about the challenges and opportunities in the practices and theories of community kitchens.

Community Portal