Matthijs de Bruijne, Migrant Domestic Workers FNV demonstration: 100.000 families trust us, Amsterdam, 2013, foto: Matthijs de Bruijne


Installatie tentoonstelling Matthijs de Bruijne: Compromiso Político bij BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, 2018, foto: Tom Janssen


Matthijs de Bruijne, Liquidacion.org, 2005, installatie tentoonstelling Matthijs de Bruijne: Compromiso Político bij BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, 2018, foto: Tom Janssen


Matthijs de Bruijne, El Comedor, 2005, installatie tentoonstelling Matthijs de Bruijne: Compromiso Político bij BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, 2018, foto: Tom Janssen


Matthijs de Bruijne met Detour (Marnix de Klerk en Nina Mathijsen), Het Afvalmuseum, 2011, installatie tentoonstelling Matthijs de Bruijne: Compromiso Político bij BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, 2018, foto: Tom Janssen


Mierle Laderman Ukules, Touch Sanitation Performance, 1979–1980, 21 archieffoto’s, installatie tentoonstelling Matthijs de Bruijne: Compromiso Político bij BAK, basis voor actuele kunst, Utrecht, 2018, foto: Tom Janssen

Bij BAK, basis voor actuele kunst in Utrecht presenteren wij Matthijs de Bruijne: Compromiso Político, de eerste tentoonstelling in ons nieuwe gebouw. De tentoonstelling bevat werk van De Bruijne alsook van Jeremy Deller, Piero Gilardi en Mierle Laderman Ukeles. Het vindt plaats in een geïmproviseerde omgeving te midden van de renovatie van ons gebouw, zodat we de ervaring van de transformatie kunnen delen met het publiek.

De Bruijne bevraagt voortdurend de grenzen van het kunstveld door middel van op proces gebaseerde, politiek-artistieke experimenten met meervoudig auteurschap. Al meer dan vijftien jaar ontwikkelt hij zijn artistieke praktijk in uiteenlopende sociale contexten en gaat hij langdurige samenwerkingen aan met sociale bewegingen, groepen en organisaties die buiten de traditionele kunstinstellingen staan. Na zijn werk in Argentinië (begin jaren 2000) en China (2007–2008) startte De Bruijne een grootschalige en langdurige samenwerking met de Vakbond van Schoonmakers FNV. Een groot deel van Matthijs de Bruijne: Compromiso Político is gewijd aan deze samenwerking (2011–heden) en analyseert manieren om kunst en sociale strijd samen te brengen. In de tentoonstelling wordt gezocht naar verbindingen tussen artistieke praktijk en politieke basisbewegingen in de gedeelde onderliggende ervaring van precariteit; in vormen van representatie en protest; en in het verlangen naar nieuwe beelden en verbeeldingen die werken naar sociale rechtvaardigheid.

De titel van de tentoonstelling, Compromiso Político, is een voorstel om het idioom ‘sociaal geëngageerde kunst’ en de compromissen waartoe deze uitdrukking vaak leidt te omzeilen. In dergelijke kunst circuleren de talen en vormen van sociale strijd vrijwel uitsluitend binnen het domein van de artistieke canon. Compromiso betekent in het Spaans een toewijding en verplichting, een toewijding aan zowel politiek als kunst. De Bruijne verklaart: “een compromiso político is een manier om naar hetzelfde politieke doel toe te werken en samen te werken als deel van zowel de beweging als het instituut kunst. Hiermee staat het in contrast met de vrijblijvendheid van sociaal geëngageerde kunst.”

Met de werken van Deller, Gilardi en Laderman Ukeles gaat de tentoonstelling verder in op verschillende onderwerpen. Gilardi’s werken verkennen het idee van protest en de manier waarop kunstenaars de potentie hiervan kunnen vormgeven. Deller duikt in het hedendaags fenomeen van het nulurencontract dat hij ziet als een nieuwe barbarisering van arbeid. In Touch Sanitation (1979–1980) reflecteert Laderman Ukeles op de jaren die zij als artist-in-residence heeft doorgebracht bij de New York Department of Sanitation. Dit werk is van cruciaal belang in de genealogie van De Bruijne’s praktijk. Het belicht zijn pogingen om de gemeenschappelijke ruimte van schoonmakers, huishoudelijk werkers en kunstenaars te definiëren als een collectieve ruimte van aandacht, waarin de machtsrelaties die het leven domineren op andere wijze verbeeld en belichaamd kunnen worden.

Een filmprogramma met kunstenaarsfilms complementeert Matthijs de Bruijne: Compromiso Político iedere zaterdag en zondag tijdens de tentoonstelling (uitgezonderd 17 maart en 1 april), van 14.00–17.00 uur in het auditorium van BAK. Het programma bestaat uit De Bruijne’s film Het Museum van De Straat (2013); historische documentatie van Laderman Ukeles’ performances Touch Sanitation (1979–1980), New York en Vuilniswagendans (1985), Rotterdam; en Dellers muzikale documentaire Promotional Film for All that is Solid Melts into Air (2014). Entree voor iedere filmvertoning is gratis voor bezoekers die entree voor de tentoonstelling hebben betaald.

Teksten van kunstenaar Graciela Carnevale, onderzoeker en NGO-werker Lin Zhibin en een gesprek tussen de president en vice-president van de Vakbond van Schoonmakers FNV, Khadija Hyati en Tim Edwards ‒ Matthijs de Bruijne’s samenwerkingspartners bij verscheidene projecten ‒ zijn beschikbaar in de tentoonstelling.

Aansluitend hierop wijdt onze Utrechtse mediapartner Stranded FM—Unconventional Online Radio zendtijd aan de tentoonstelling. Op 16 februari van 18.00–20.00 uur wordt het audiostuk Radio Den Dolder (2004) van De Bruijne uitgezonden samen met een introductie en muziekselectie, 10 Porciones (10 Porties) door de kunstenaar. Op 24 januari van 15.00–16.00 uur bespreken de kunstenaar en BAK’s curator Matteo Lucchetti live de tentoonstelling. Bezoekstranded.fmof Stranded FMs Facebook-pagina om de uitzendingen te volgen of de opnames te beluisteren.

Tijdens de tentoonstelling gebruikt de Vakbond van Schoonmakers FNV het gebouw voor bijeenkomsten.

Deze tentoonstelling is gecureerd door BAK-curator Matteo Lucchetti.

We willen graag onze dank uiten aan Ronald Feldman Fine Arts, Inc., New York en Museum Catharijneconvent, Utrecht, voor hun hulp bij deze tentoonstelling. Ook dank aan The Modern Institute, Glasgow en Fondazione Centro Studi Piero Gilardi, Turijn.

Matthijs de Bruijne: Compromiso Político vormt onderdeel van het langlopende onderzoekstraject Propositions for Non-Fascist Living (2017–2020).

Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Gemeente Utrecht.

Download het persbericht




Rondleiding


Lezingen en gesprekken


Rondleidingen


Matthijs de Bruijne


Filmvertoning


Matthijs de Bruijne, Mierle Laderman Ukeles, Jeremy Deller

15 februari 2023, 10.00-18.00

A series of practical publishing workshops hosted by an active squat and anarchist social center in Amsterdam and organized by the Bookbinding Studio of Sandberg Instituut/Rietveld Academy and Lila Athanasiadou. 

Community Portal

4 februari 2023, 13.00-18.00

Using the sancocho (a pan-Latin American soup with no fixed recipe) as a tool for research and encounter, Mercado Lourdes (Bogotá, Colombia) will host and organize a series of field meals. These events activate and connect the multiple affects that have resulted from ongoing research with local producers into the biodiversity of the territory.  

Community Portal

16 december 2022, 15.00-17.00



In all continents, people have built matriarchal cosmologies sustained by complex rituals. In the advent of main modern religions and after centuries of colonizing invasions, the goddesses of antiquity were suppressed by the patriarchal structures that consolidated our era. However, they found ways to speak to us in the language of patterns, melodies, and poems. This workshop uses the voice as a method to reveal the presence of goddesses. 



Community Portal

27 januari, 18.30–29 januari, 21.00 2023

During these sessions—part of the bASIC aCTIVIST kITCHEN (b.a.k.) program in collaboration with Berend Bombarius, De Voorkamer and BAK, basis voor actuele kunst—we want to collectively explore the topic of setting up community kitchens. Different strategies, tools, methodologies, and contexts are explored to learn more about the challenges and opportunities in the practices and theories of community kitchens.

Community Portal