Denisa Lehocká en Boris Ondreička, Landscape, overzicht van de tentoonstelling, 2005, foto: Ernst Moritz

Hoewel Denisa Lehocká en Boris Ondreička allebei hun eigen onafhankelijke, gescheiden artistieke praktijken hebben, overlappen hun interesses op verschillende niveaus. De tentoonstelling Landscape presenteert zowel hun individuele werken als de resultaten van het proces van wederzijdse beïnvloeding en samenwerking. Terwijl Lehocká een introspectieve methode van werken laat zien, waarbij ze op een beschouwende manier haar eigen gedachten, gevoelens, dromen, wensen en herinneringen uitdrukt, kiest Ondreička voor een naar buiten gerichte observatie van wat er om hem heen gebeurt. Waar de reflectieve activiteit van Lehocká resulteert in een complexe eenheid van organische structuren, efemere objecten en tekeningen, richt Ondreička zijn aandacht op de registratie van nieuwe artificiële topografieën als een resultaat van diverse ontwikkelingen in de samenleving. Of hij onderzoekt hoe muziek, literatuur en film, maar ook activisme invloed hebben op ons begrip van het hedendaagse. Samen gepresenteerd brengen Lehocká en Ondreička de associatie van het kunsthistorische genre landschap in een hedendaags perspectief.

Deze tentoonstelling past binnen BAK’s praktijk van de op lange termijn gerichte samenwerking met kunstenaars die meestal leidt tot een solo-expositie. De afgelopen jaren hebben Lehocká en Ondreička deel genomen aan verschillende projecten, zoals Now What? Dreaming a better world in six parts, 2003, toen hun artistieke deelname bestond uit een plan voor installatie voor deel één; de tentoonstelling On Hope and Other Misunderstandings; Now What? Artists Write!, waar Ondreička een tekst voor leverde; en Cordially Invited, 2004, een project waarin hun individuele werken getoond werden.

Lees meer

Landscape door Denisa Lehocká en Boris Ondreička

Het is de onderhandeling tussen het poëtische en het politieke, dat de basis vormt voor de tentoonstelling Landscape van Denisa Lehocká en Boris Ondreička. Hoewel ze gebruik maken van verwijzingen naar het klassieke kunsthistorische genre van het landschap, hebben deze twee kunstenaars de intentie actuele betekenissen over te dragen. Lehocká en Ondreička gebruiken het landschap als een middel, een drager van zowel kennis als schoonheid, waarmee hedendaagse ontwikkelingen kunnen worden begrepen, geïnterpreteerd of zelfs geconstrueerd.

In de grootste installatie ontvouwt zich een landschap van op elkaar leunende, kantelende platen (Lehocká, Zonder titel, 2005). Door spleten en gaten verschijnen verschillende objecten die zich onder de oppervlakte van de platen bevinden. De panelen zelf vormen de ondergrond voor subtiele tekeningen, schilderingen, teksten en andere interventies. Lehocká laat hier een introspectieve methode van werken zien, waarbij ze op een beschouwende manier haar eigen gedachten, gevoelens, dromen, wensen en herinneringen uitdrukt. Door ze naast en over elkaar te plaatsen (zowel in letterlijke als in metaforische zin) verbeeldt ze de verschillende lagen van haar eigen fictieve domein. Het werk is een complex gestructureerd geheel; een gedetailleerde studie die zich niet beperkt tot Lehocká’s gedachten en gevoelens an sich, maar ook hun onderlinge relaties, niveaus en posities onderzoekt. En hoewel dit model van het gepersonifieerde landschap wellicht lijkt op de gebroken korst van de aarde, straalt het gebarsten plateau tegelijkertijd dynamiek uit en de mogelijkheid van een positieve, katalyserende vernieuwing. Op die manier verandert een droomlandschap in een openbaar voorstel voor imaginaire ‘bewoning’ en voortgaande cultivering. In Total Analysis of the Site (2005, video)—waarin Ondreička kiest voor een naar buiten gerichte observatie in plaats van zelfreflectie—toont hij een obsessieve, pseudo-wetenschappelijke visuele studie van een ander landschap. Soms zien we een herkenbaar, ietwat glooiend graslandschap, maar in andere shots ook onherbergzame, maanlandschapachtige, verlaten plekken. Door middel van wat hij zelf ’total analysis’ noemt; het in- en uitzoomen van de camera, wordt het terrein aan een zorgvuldig kritisch onderzoek onderworpen. Het resultaat is een absurd visueel essay. De locatie blijkt een golfbaan te zijn in Slowakije die wordt uitgebreid vanwege de groeiende populariteit van het spel, opgekomen mede dankzij de economische en sociale opgang van de welgestelden van het post-1989-tijdperk. Ondreička geeft echter geen aanwijzingen die de toeschouwer helpen te begrijpen wat hij nu op zo’n poëtische wijze aan het inspecteren is. Hij is dan ook niet zozeer op zoek naar achterliggende sociale fenomenen, als wel naar het kenmerkende karakter van een landschap op deze plek vol ‘mysteries’, die een nieuwe, artificiële topografie vormen. Daarnaast lijkt Ondreička geïnteresseerd te zijn in de tijdelijkheid van een momentopname: het komen en gaan, opduiken en weer verdwijnen en de emoties die hiermee gepaard gaan. Dit is ook het geval in Triangle Blues (Ondreička, 2005, video) waarin een korte opeenvolging van fragmenten van een voorbijrijdende trein—een metafoor die is uitgesleten vanwege het veelvuldig gebruik ervan in muziek, film en literatuur—de toeschouwer alleen in de scène achterlaat. Het enige wat overblijft, is het ‘achterblijvende’ beeld van een driehoekig verkeersbord langs de rails.

Als men kan zeggen dat Triangle Blues tot op zekere hoogte de ruimtelijke horizon van de tentoonstelling bepaalt, dan positioneert het werk *The First Minute of the Year *(Ondreička, 2005, video) de tentoonstelling symbolisch in de tijd. Met het einde van het millennium in 2000 nog in gedachten verbeeldt dit werk het aftellen van de eerste minuut in het jaar 3000. Door naar een moment te verwijzen bijna duizend jaar later, een moment dat duidelijk buiten ons eigen voorstellingsvermogen ligt, zinspeelt Ondreička op een soort metafysica waar kunst zich kan mengen in het speculeren over vragen die tot op heden niet zijn te beantwoorden door wetenschappelijke observatie, analyse en experiment.

Zowel in de werken zelf als tussen de werken onderling vinden verschillende interventies plaats waarin Lehocká en Ondreička op elkaar reageren. Daarmee wordt duidelijk dat hun interesses, ondanks hun onafhankelijke artistieke praktijken en totaal verschillende opvattingen en vocabulaires, elkaar op verschillende niveaus kruisen. Het is juist bij deze overlappingen en incidenten dat we een nieuw ‘landschap’ kunnen verwachten waar een artistieke en politieke beeldtaal verschijnt.

Maria Hlavajova

Programma

lezing-performance
16.04.2005 19.00 uur
Lezing-performance door Boris Ondreička


Lezing-Performance

15 februari 2023, 10.00-18.00

A series of practical publishing workshops hosted by an active squat and anarchist social center in Amsterdam and organized by the Bookbinding Studio of Sandberg Instituut/Rietveld Academy and Lila Athanasiadou. 

Community Portal

4 februari 2023, 13.00-18.00

Using the sancocho (a pan-Latin American soup with no fixed recipe) as a tool for research and encounter, Mercado Lourdes (Bogotá, Colombia) will host and organize a series of field meals. These events activate and connect the multiple affects that have resulted from ongoing research with local producers into the biodiversity of the territory.  

Community Portal

16 december 2022, 15.00-17.00



In all continents, people have built matriarchal cosmologies sustained by complex rituals. In the advent of main modern religions and after centuries of colonizing invasions, the goddesses of antiquity were suppressed by the patriarchal structures that consolidated our era. However, they found ways to speak to us in the language of patterns, melodies, and poems. This workshop uses the voice as a method to reveal the presence of goddesses. 



Community Portal

27 januari, 18.30–29 januari, 21.00 2023

During these sessions—part of the bASIC aCTIVIST kITCHEN (b.a.k.) program in collaboration with Berend Bombarius, De Voorkamer and BAK, basis voor actuele kunst—we want to collectively explore the topic of setting up community kitchens. Different strategies, tools, methodologies, and contexts are explored to learn more about the challenges and opportunities in the practices and theories of community kitchens.

Community Portal